به نام خدا
با سلام
خوشحالم که توفیق حاصل شد و توانستم بار دیگر آثار سرکار خانم حمیده سادات غفوریان را با گوش جان نوش کنم.
از آنجا که بنده برای قلم توانمند خانم غفوریان احترام زیادی قائل هستم جسارت کرده و تصمیم گرفتم که چند خطی به اجمال درباره مجموعه آثار ایشان که در مدرسه ی مجازی ترانه مان منتشر شده صحبت کنم.
درست لحظه ای که برای خواندن آثار وارد لیست انتظار شدم چیزی که نظرم را بیش از پیش به خود جلب کرد تعدد و اسامی آثار بود.آنگونه که تاریخ انتشار نشان میدهد اولین اثر ایشان در سایت آکادمی ترانه حدودأ اواخر آبان ماه سال ۱۳۹۱ منتشر شده و تا این لحظه حدود ۹۰ اثر به نام ایشان ثبت شده که هرچه بیشتر نام های این آثار را خواندم برایم بیشتر تازگی داشتند.کمیت بالا و تفاوت زمین تا آسمان عناوین در نوبه ی خود جالب توجه بود و جالب تر اینکه هر کدام از آثار را که میخواندم با ذهنی لبریز از نقش ها و واژه ها روبرو میشدم(البته این شناخت را قبل تر هم نسبت به کارهای ایشان داشتم) که امروزه و در میان شاعران و ترانه سرایان هم نسل مان به ندرت به چنین موردی برخورد کرده ام.برای مثال دو اثر از آثار ایشان را نام میبرم که این دو نشان دهنده ی خلاقیت و قدرت قلم ایشان در خلق فضاهای کاملا متفاوت است:((۱۰۰-)) و ((بعد از منم خوشبخت باش)).
(لنگ-تفنگ) (جنازه- تازه )(شکار- مار )( ناتمومیه-ارومیه) ( شیرینه-قرنطینه)( بالش(ت) – سالش)(ترور- پر ) (کژدم – گم).
چهار اثر را به طور تصادفی و رندوم باز کردم و قوافی غیر کلیشه ای و نسبتآ تازه تر مورد استفاده ایشان که برای بنده به نظر جالب توجه بود را درون پرانتز ها برای مثال یاد داشت کردم.این قوافی نشان دهنده ی این است که خالق آثار توجه ویژه ای به تازگی و فرار از کلیشه دارد حتی در مورد قوافی مورد استفاده اش.البته از نظر شخص بنده قوافی باید کاملا در خدمت بیت و کل اثر باشند و قوافی تازه و کمتر استفاده شده به خودی خود ارزش آنچنانی نخواهند داشت.اما توجه شما را به بندی جلب میکنم که قافیه کم تکرار و در خدمت بند و اثر است:
خاطراتو ورق بزن که هنوز
واسه زخم دلت نمک داری
از رو اشکای آینه میفهمی
با خودت درد مشترک داری
این بند با کمی جستجو به این خاطر انتخاب شد که نشان دهنده ی ارتباط محکم بین قوافی و دیگر واژه های کلیدی است.همچینین مثالی از قافیه ی دور از کلیشه و در خدمت محتواست.کلمات و ترکیب های :خاطره،زخم دل،نمک،اشک،آینه و درد مشترک کلمات کلیدی این بند هستند که مولف به واقع توانسته از لحاظ مرتبط بودن در انتخاب آنها موفق ظاهر شده و قوافی،هم تازه و هم در اختیار محوریت باشند.از این دست مثال ها در آثار خانم غفوریان کم نیست و این صحه ای بر توانمندی و خلاقیت ایشان است.
اما موضوعی که بسیار جای بحث و تبادل نظر دارد در واقع این است:
خالق این آثار ترانه سراست؟یا شاعر؟؟؟؟
قبل از بررسی این موضوع باید ابتدا ترانه و شعر محاوره را تعریف و سپس این دو را از هم تفکیک کنیم و دریابیم که آثاری که با آن روبرو هستیم در کدام دسته قرار میگیرند.تفکیک ترانه و شعر محاوره یکی از جالب ترین و بی سرانجام ترین مباحثی است که همواره بین ترانه سرایان و دوست داران ادبیات بوده،هست و خواهد بود.پس در این چند خط مجالی برای پرداختن به این موضوع نخواهد بود و بنده سعی میکنم تفکیک دیگری را انجام دهم که در حوصله ی مطلب بگنجد:
فرض بر اینکه ترانه و شعر محاوره را مجمو عأ "ترانه" نام گذاری کنیم،ترانه به دو دسته ی کلی تقسیم خواهد شد:
۱-ترانه هایی با پتانسیل و قابلیت اجرای بالا
۲-ترانه های با قابلیت اجرای پایین
این دسته بندی و مرز را پیچیدگی و سادگی زبان و حتی سطحی یا عمیق بودن ترانه ها مشخص نمیکند.در واقع این خواننده ها هستند که مشخص میکنند کدام ترانه ها اجرایی تر و کدام ترانه ها دور از اجرا هستند!!!!با توجه به سبک خواننده هایی که در حال حاضر مشغول به فعالیت هستند کسانی که علاقه و توان اجرای آثاری که سبک سرایش و زبان آنها نزدیک و هم سو با ترانه های خانم غفوریان باشد را دارند در اقلیت به سر میبرند و این باعث میشود که به ندرت این دست ترانه ها را همراه با موزیک بشنویم.فعلا و در عصر فعلی متاسفانه ترانه های سطحی ای که هیچ حرفی برای گفتن ندارند یکه تازند و بیشترین آمار اجرا را به خود اختصاص داده اند و این را بررسی کوچکی روی ۱۰ نمونه تصادفی از حدود ۱۵۰ آهنگی که در طول یک شبانه روز منتشر میشود به آسانی نشان خواهد داد.

برای خانم حمیده سادات غفوریان بهترین آرزو ها را داشته و امیدوارم که در آینده ای نه چندان دور در دنیای شعر و ترانه جایگاهی که استحقاقش را دارند،از آن خود ببینند.

همچنین تشکر میکنم از خانم آزاده ربانی به خاطر تمامی زحماتی که بی دریغ برای من و همه ی همکلاسی هایم در آکادمی ترانه کشیدند.
در پایان به اطلاع دوستان میرسانم که خانم ربانی عزیز برنامه ی جلسات حضوری آکادمی ترانه را برنامه ریزی کرده اند و به امید خدا در اولین جمعه ی شهریور ماه ۱۳۹۴ به صورت رسمی این جلسه شروع به فعالیت خواهد کرد که این مهم بعد از قطعی شدن طی اطلاعیه ای در صفحات مجازی و در سایت آکادمی ترانه به اطلاع دوستان خواهد رسید.در ضمن شرکت در این جلسات برای عموم آزاد و رایگان است.

با تشکر

رضا معظمی