اوسامو دازایی هنوزهم مدرن ترین و محبوب ترین نویسنده ی ژاپن به شمار می آید. حتی رنگین نامه های ژاپن هنوز از او می نویسند و افسانه هایی درباره ش می بافند نظیر افسانه بافی رنگین نامه های غرب درباره الویس پریسلی. دازایی  شاعرانه نمی نوشت. از نور ِ ماه در برکه ی پر از شکوفه ی گیلاس. از انسان می نوشت که تصادفی در ژاپن زندگی  می کرد، اما می توانست  هم که در  نیویورک ِ  هنری میلر، پاریس ِ ژانه ژنه و یا هرجای دیگری زندگی کند. دازایی بارها دست به خودکشی زد.  نخستین بار در بیست ساله گی.  آخرین بار با خودکشی دوگانه در سی و نه ساله گی درگذشت. در شب ۱۳ جون ۱۹۴۸ ناپدید شد. روزنامه ها در ۱۵ جون خبر ناپدیدشدن اش را دادند. پلیس به جست و جوی او در کانال تاماگاوا در نزدیکی خانه ش پرداخت. دازایی در یکی از داستان هاش این کانال را “رودخانه ی آدم خوار” نامیده بود. فصل باران آغاز شده بود و کار جست و جو را در رودخانه ای که آبش بالا می آمد، مشکل می کرد. صبح ۱۹ جون، جسد او که با طناب به تومی یامازاکی (Tomie Yamazaki) بسته شده بود، پیدا شد.

۱۹ جون، سی و نهمین زادروز دازایی یا به حساب ژاپنی ها: چهلمین بود.  ژاپنی ها برای خودکشی واژه های گوناگونی دارند. درست مثل اسم های متفاوت برای دانه های برف. دو تا از این واژه ها شهرت جهانی یافته اند: هاراکیری و کامی کازه (harakiri وkamikaze).

سامورایی های قدیم دو شمشیر همراه خود داشتند، یکی برای مبارزه با دیگران و یکی برای کشتن ِ خود. اگر خود را می کشتند، حرف از “هاراکیری” در میان بود که Seppoekoe هم نامیده می شود. شکلی از خودکشی که حق ویژه ی سامورایی ها و اشراف زاده گان بود. هاراکیری شکل پذیرفته، زیبا و آیینی خودکشی بود برای حفظ شرف، وفاداری و ایمان به قربانی کردن و شدن. سامورایی که مبارزه را باخته بود یا استادش را از دست داده بود، با دست زدن به هاراکیری می توانست شرف اش را حفظ کند و یا وفاداری ش به استاد را نشان دهد. شکل کار در کتاب چه راه نما توضیح داده شده بود: باید زانو می زدی، در وسط اتاق، و بهتر که روی چیزی باشد کمی بالاتر از کف. شمشیر یا خنجری با اندازه ی خاصی به دست می گرفتی و به شکم فرو می بردی و به راست و چپ می چرخاندی. در کتابچه، تعداد حاضران را هم نوشته بودند. یکی از شاهدان پشت سر می ایستد، با شمشیری بالا گرفته و آماده به ضربت برای جدا کردن سر؛ اگر گمان می رفت که هاراکیری با شکست مواجه می شود و یا کننده ی کار فوری نخواهد مرد. سنت هاراکیری بیش از هزار سال عمر دارد و زمانی که پارلمان ژاپن ۱۸۶۹ پیش نهاد حذف این سنت را به رای گذاشت، دویست نفر از دویست و نه نفر به آن رای منفی دادند. در سده ی بیستم، روزنامه های جهان، بارها از هاراکیری خبر داده اند. امپراتور کبیر موتسوهیتو (Mutsuhito) در سپتامبر ۱۹۱۲ درگذشت و ژنرال و اشراف زاده کیتن ماره سوکی نوگی (Kiten Maresuki Nogi) برای اثبات وفاداری بی قید و شرط هاراکیری کرد. او ۸ سال پیش از آن قهرمان اشغال پورت آرتور (Port Arthur) شناخته شده بود. همسرش نیز در اثبات وفاداری به شوهر و امپراتور، هم زمان خودکشی کرد. روزنامه های آن زمان از وجد و خلسه ی “پنج میلیون نفر” خبر دادند. اما خیلی از واکنش ها نیز ستایش آمیز و از سر قدردانی نبود. برای مثال روزنامه ی فرانسوی اومانیته در آن زمان، این عمل را “دیوانه گی وحشتناک” نامید. نویسنده  ی آن گزارش نوشته بود که آیا این عمل چیزی “بیش از نمایش ِ کور و بی هوده ی تعصبی رازآمیز است؟” یوکیو میشیما، نویسنده ی بزرگ ژاپن در ۲۵ نوامبر ۱۹۷۰ دست به هاراکیری نمایش گونه ای زد. هم خود ِ کار و هم شکلی که پیش رفت، سبب سر و صدا و انتقاد بسیار شد. دست یار ِ خودکشی او ماساکاتسو موریتا ( Masakatsu Morita) که پشت سر او ایستاده بود تا ضربه ی نهایی را بزند، تنها توانست خراشی بر گردن معشوق خود ایجاد کند و به دست یار دوم فورو-کوگا (Furu-Koga) نیاز بود تا به نتیجه ی نهایی دست یابد. او سر میشیما را از تن جدا کرد. موریتا نیز فوری دست به هاراکیری زد، اما چنان عصبی و احساساتی بود که باز فورو-کوگا باید به کمک می آمد. وقتی یاسوناری کاواباتا (Yasunari Kawabata)، برنده نوبل ادبی سال ۱۹۶۸ وارد اتاقی شد که این عمل وحشت ناک در آن انجام شده بود، از خشم سرش را تکان داد و گفت: “چه دست و پا چلفتی!” کاواباتا خود یک سال و نیم بعد دست به خودکشی زد. او زمان دریافت جایزه در استکهلم گفته بود: “هر چه هم انسان از جهان بیگانه شده باشد، خودکشی راه حل نیست. هر چه آدمی که دست به خودکشی زده باشد، درخور ستایش باشد، بسیار دورتر از قدیسان جای دارد.” زمان جنگ جهانی دوم، افسران ژاپنی، پس از شکست ارتش ژاپن در جنگ پاسیفیک، هاراکیری کردند. ساکنان سایپان (Saipan)، اوکیناوا(Okinawa) و جزایر پاسیفیک دست به خودکشی جمعی زدند. درست پس از تسلیم ژاپن به متفقین، مردان و زنان بسیاری بر درگاه کاخ امپراتور- خدا، هاراکیری کردند. همه ی اینان به کلام کاواباتا “بسیار دورتر از قدیسان” جای داشتند. این واژه های استاد بسیار “غیر ژاپنی” بود. زمان جنگ به هزاران ارتشی ژاپن آموخته بودند که خودکشی آگاهانه، قربانی دادن و بهترین شکل اثبات وفاداری به امپراتور خدای گونه است. می گفتند کسی که این گونه مرگ آگاهانه را بگزیند، هم چون خدای بی مرگ جاودانه خواهد شد. این گونه مرگ را کامی کازه می نامیدند. کامی(Kami) به معنای خدا و کازه(Kaze)  به معنای باد که برای ژاپن زمان اشغال مغول ها در سده ی سیزدهم برکت آور بود. در ژاپن شش تا هفت هزار خدای بی مرگ وجود دارد که یکی شان – شینتو – دین رسمی ژاپن است و در این دین مردن برای امپراتور خدای گونه زیباترین کار انسانی است. شینتو یعنی “راه  ِ خدایان”. در ۱۹۴۶ این باور بیش تر ناسیونالیستی بود تا مذهبی و امریکاییان کوشیدند امپراتور هیروهیتو را وادار کنند تا اعلام کند که از نسل خدایان نیست. هدف امریکا از میان برداشتن دین شینتو نیز بود. این نکته موج نویی از خودکشی در ژاپن برانگیخت. چهره ی امپراتور ِ از خدایی برکنارشده را به سینه می چسباندند و هاراکیری می کردند. از ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۶ بیش ترین آمار خودکشی در ژاپن نسبت به هر جای دنیا در هر زمانی روی داده است. خودکشی که در ادبیات، تئاتر و سینمای ژاپن حضور مسلطی دارد، یکی از جنبه های شخصیتی ژاپن است. ژاپن تنها کشور پیش رفته ی جهان است که سده های بسیاری در چنگ “فرهنگ خودکشی” است. در هر بیست و شش دقیقه یک خودکشی در آن ثبت می شود. پانزده نفر در روز و بیش از بیست هزارنفر در سال (آمار سال ۱۹۹۹). دانش آموزان ژاپن به دلیل گرفتن نمره ی کم در کلاس دست به خودکشی می زنند. رعایت اصل مهم سامورایی: پیش از زیر تردید رفتن شرف باید آن را با خودکشی نجات داد. یوکیدو اوکادا (Yukido Okada) خواننده ی پاپ در ۱۹۸۶ به دلیل شکست در عشق خود را از طبقه ی هفتم ساختمانی به پایین انداخت. سی دانش آموز ژاپنی از او تقلید کردند، زیرا پس از او زندگی بی هوده شده بود و نیز آنان باید وفاداری به محبوب شان را نشان می دادند. پدر و مادر این نوجوانان از خودکشی فرزندان ناراحت نشدند، زیرا از چشم ژاپنی، خودکشی حقانیت دارد و آن که دست به این کار می زند پیروز است. خودکشی از عشق نیز در ژاپن بیش از همه جای جهان است. شصت در صد خودکشی دوگانه میان عشاق روی می دهد، بیست درصد میان زوج ها و ده درصد میان عشاق کودک. در صد کیلومتری توکیو و در پای کوه مقدس فوجی جنگل جوکای (Jukai) به معنای “دریای درختان” وجود دارد. نام دیگر آن “جنگل بی بازگشت” است. در این جنگل سه هزار هکتاری سالانه صد و پنجاه جسد غیرقابل شناسایی یافته می شود. از روباه و مار تا سگ های وحشی و کلاغ و لاشخور از آن تغذیه کرده اند. این جنگل از سال ۱۹۶۰ جای خوب و محبوب خودکشی است. در این سال رمان پرفروش برجی در موج از ستشی مات سوموتو (Seitsji Matsumoto) منتشر شد. شخصیت اصلی رمان زن جوان زیبایی است. معشوق او که وکیل مشهوری است، پی می برد که زن و شوهرش در رسوایی سیاسی نقش حساسی دارند. زن به “جنگل بی بازگشت” می گریزد و با غرق کردن خود شرف خود را جاودانه می کند. این رمان با ارزش ادبی نیست اما در ۱۹۷۳، بر اساس آن فیلم تلویزیونی ساخته و پخش می شود. موفقیت بسیار و عواقب فاجعه بار. صدها کاندیدای خودکشی، دختران و عشاق جوان بلیط یک طرفه سوی جنگل بی بازگشت خریدند تا به هر شکل ممکنی به زندگی شان پایان بخشند. ژاپن جاهای خاص خودکشی زیاد دارد: آبشار کگون(Kegon)، آتش فشان می هارایاما (Mihara-Yama) و محله (گتو) ی تاکاشیمادایرا (Takashimadaira) که مادران در آن جا به فرزندان هشدار می دهند مراقب آدم هایی که از بالا فرو می افتند باشند. رمان خودکشی ستشی ماتسوموتو هرچه هم از نظر ادبی بی ارزش باشد، در سنت ادبی سده های ژاپن ریشه دارد. در ادبیات هیج جای جهان، خودکشی به این اندازه حضور مسلط ندارد. و جز این خودکشی دوگانه “شین جو(sjinju)” نیز جای خاص دارد. و از این خودکشی دوگانه، شکل “جوشی (joshi)” بیش ترین شرح و توصیف را در ادبیات ژاپن یافته است. گونه ای خودکشی که با سنت سامورایی و هاراکیری به دلیل مرگ استاد یا محبوب ارتباطی ندارد. چرا عشاق با هم خودکشی می کنند؟ به دلایل قابل پیش بینی. پاکیزه ترین و رومانتیک ترین دلیل آن است که عشاق چنان در با هم بودن شان سعادت مند و کامل بوده اند که هیچ چیزی قادر به جدا کردن شان نیست. تصمیم به مرگ می گیرند تا به روزی نرسند که حسرت شیرینی روزها و ساعت های رابطه شان را بخورند. در این ژاپن ِ فرهنگ و سنت ِ خودکشی، کتاب چه راه نمای خودکشی و حتی دین خودکشی، اوسامو دازایی در نیمه ی نخست سده ی  بیستم اش می زیست. او سه امپراتور خدای گونه را دید و نیز درخشش ِ آفتاب بالارونده در آسمان ژاپن را نیز تجربه کرد. همان آفتابی که از چند بمب اتمی بالا رفت و خاک ژاپن را از هم پاشید. نام یکی از کتاب هاش “غروب خورشید” نام دارد. زندگی ِ او در میان هاراکیری دوگانه ی ژنرال نوگی و همسرش و خودکشی کامی کازه ی هزاران نفر در سی سال بعد جای دارد. به زمان زندگی ش، هاراکیری دیگر کاری طبیعی و احترام انگیز به شمار نمی آمد. زمزمه هایی در گرفته بود که به این خود قصابی ِ دیوانه وار ِ بازمانده از فرهنگ نیپون در ژاپن اشغال شده پایان داده شود. غریب و شگفت این جاست که آغاز و پایان زندگی ش در فاصله ی همین تاریخ خودکشی ژاپن قرار گرفته است. سال ِ مرگ دازایی سال ممنوعیت هاراکیری است. گل داودی، نماد ژاپن در زمان زندگی دازایی همه ی گل برگ هاش را از دست داد. او میان ِ بازمانده ی ژاپن کلاسیک و آغاز تابش آفتاب ِ ژاپن مدرن – که تجربه ش نکرد- زیست. او از نویسندگان ِ “نسل از دست رفته” بود. نسل ِ آدم های بی باوری که زاده شدند و در دهه های توفانی ِ سده ی پیشین که بسیاری از ارزش های گذشته به کنار نهاده شد، رشد کردند. در تاریخ ادبیات ژاپن، او از نویسندگان “جون بون گاکو(Junbungaku)” به شمار می آید. جریان ِ ادبی ِ پس از جنگ که نویسندگان به جست و جوی “ادبیات واقعی” بودند. نوشته های صریح و تکان دهنده، زیر تاثیر آزادی ِ نوین اندیشه، اگزیستانسیالیسم ِ اروپا و رمان واقع گرایانه ی امریکا. دازایی نیز هم چون بسیاری از نویسندگان این نسل، دست به خودکشی زد. زندگی ش چنان از اندیشه ی خودکشی انباشته بود که رسیدن اش به سی و نه ساله گی را باید معجزه دانست. یکی از کتاب هاش “دیگر انسانی نیست” نام دارد. دلیل ِ خودکشی ِ او نفرت از زندگی بود. این که همراه با دوست دخترش این کار را کرد، از همین نفرت و دل به هم خورده گی بر می خاست. پنج (یا شاید شش) بار دست به خودکشی زد که سه بار آن همراه با یک زن بود. اوسامو دازایی، نام مستعار تسوشیما شوجی(Tsushima Shûji) است که در ۱۹ جون ۱۹۰۹ در روستای کاناگی (Kanagi) واقع در شبه جزیره ی تسوگارو(Tsugaru)- شمالی ترین نقطه ی ژاپن- زاده شد. بعدها نوشت: “آدمی نه بیش از الاغ ِ تسوگارو، بی عقل و فرهنگ. می دانم اگر مرا با چکمه ببینی که در برف راه می روم، بی درنگ آن آدم ِ دهاتی را که هستم خواهی شناخت.” نوشته بود که تنها یک چیز می خواهد، و آن سادگی و بی ریایی ِ روستایی ِ تسوگارو است. جایی که تا پایان زندگی ش از آن همراه با برف نام می برد. کتابی در ۱۹۴۴ چاپ کرد که در لوح اش دوبیتی سنتی قرار داده بود:

برف تسوگارو

برف ِ آبکی و برف ِ آردی

برف ِ تگرگی و برف ِ پر ِ قویی

برف ِ خشک و برف ِ چسبیده

برف ِ یخین

دهمین فرزند خانواده ای پول دار و اشرافی ِ عضو پارلمان ژاپن بود. وقتی سیزده سال داشت، پدر سخت گیرش مرد. دازایی از نوجوانی به نوشتن آغاز کرد و نویسنده ی محبوبش “ریونوسوکه آکوتاگاوا”، نویسنده ی “راشومون” بود. [این کار با برگردان احمد شاملو در کتاب هفته های سابق درآمده است]

 استاد ِ بی چون و چراش در ۲۴ جولای ۱۹۲۷ –در سی و پنج ساله گی- خودکشی کرد. او آن زمان هجده ساله بود و برای دومین بار پدری از دست داد. این که خیلی از نزدیکان اش در جوانی می میرند، توجه اش را جلب کرده بود. “خواهر بزرگ ام در بیست و شش ساله گی مرد. پدرم در پنجاه و سه ساله گی. برادر جوان ام در شانزده ساله گی. برادر سوم ام در بیست و هفت ساله گی. خواهر دوم در سی و پنج ساله گی. پسر عمو در بیست و پنج ساله گی، پسر عموی دیگر در بیست و یک ساله گی …” خود او در بیست ساله گی، در شب ۱۰ دسامبر ۱۹۲۹ برای نخستین بار اقدام به خودکشی کرد. تعدادی قرص خواب خورد، اما بعد از ظهر روز بعد از بی هوشی در آمد. دلیل این کار، شکست در امتحانات بود. از امتحان می ترسید، زیرا سرش به کارهای دیگر از جمله نوشتن گرم بود. آن زمان سه داستان از او منتشر شده بود. نیز از خانواده ی مبادی آداب بود و با “دختر سطح پایین”ی رابطه ی عاشقانه داشت. گیشایی به نام  اویاما هاتسویو (Oyama hatsuyo). چهار ماه پس از این اقدام به خودکشی برای تحصیل زبان فرانسه در دانشگاه امپراتوری به توکیو رفت. معشوق هفده ساله ی او، قرارداد گیشا را بر هم زد و هم راه با او رفت. برادر بزرگ دازایی که پس از مرگ پدر بزرگ خانواده شده بود به توکیو رفت تا این رابطه ی گناه کارانه را بر هم بزند. دختر باید برمی گشت و دازایی از خانواده رانده شد. بی پدرتر از آن که بود، شد. برای همیشه از دوست دخترش که به جدایی گردن نهاد، دل خور باقی ماند: “نامه ی کوتاه و رسمی ازش دریافت کردم که نوشته بود سالم به خانه رسیده است. همین. بعد هم دیگر چیزی ازش نشنیدم. به نظر خیلی خون سرد با قضیه کنار آمده بود. به نظرم خیلی بی احساس و شلخته به قضیه برخورد کرد. فکر می کردم این اصلا درست نیست که راحت تسلیم شود، در صورتی که من همه ی رابطه ام با خانواده را فداش کرده ام و مادرم به اندوهی دوزخی دچار شده است. فکر می کردم باید می نوشت. خیلی بیش تر باید مرا دوست می داشت. اما دختره ی عوضی انگار نوشتن نمی دانست. نومید بودم.” ده سال بعد در نوشته ی قوی “هشت چهره ی توکیو” (Tokyo Hakkei) این را نوشت. تقدیم به “آدم های غمگین”. می گفت: “عشق؟ مزخرف است.”  “عشق رویای ِ چیزهای زیبا و انجام کارهای کثیف است.”جدا شده از دوست دختری که به نوشته و ادبیات علاقه ای نداشت و رانده شده از سوی خانواده ای که او را منفور می دانست، به فراموشی در میخانه پناه برد. از این جاست که نوش خواری بر هستی ش تاثیر بی چون و چرای بزرگی گذاشت. خودکشی، به عکس آن چه که ادعا می شود از گرایش های هنرمندانه ی نویسنده نیست. نوش خواری و مصرف مواد مخدر از سر نیاز به گریز از وهم درون بیش ترین گرایش نویسنده گان است. نویسنده، پس از چیره شدن بر وهم، به سراغ اش می رود تا از آن ادبیات بیافریند. وهم های دازایی: “نومید بودم.” چند سطر بعد: “نومید تر شدم.” و باز چند سطر بعد: “وقتی کسی داغان باشد، وقت ِ مرگ اش رسیده است.” او خود را بی ریشه و خیانت شده احساس می کرد. فکر می کرد قدرش را نشناخته اند. این احساس تا پایان عمر با او ماند و هر بار که احساس می کرد داغان شده است، دست به خودکشی می زد. اگر نمی نوشید، مسکن ِ مخدر مصرف می کرد، زیرا دچار بیماری ریوی بود و درد زیادی داشت. به گونه ی درمان ناپذیر به مسکن ِ مخدر نیز معتاد شده بود. پس از آن که هاتسویو رفت، در اکتبر ۱۹۳۰ با تانابه شیمه کو (Tanabe Shimeko)ی نوزده ساله که در می خانه کار می کرد و به اندازه ی خودش تنها و شوربخت بود، آشنا شد. دختر تازه از شوهرش –نقاشی ناموفق- جدا شده بود. دازایی بعدها نوشت “لکه ای سیاه بر زندگی م.” تانابه و او چند شب و روز دیوانه وار را با هم گذراندند و در ۲۹ نوامبر به ساحلی در جنوب توکیو رفتند. دست در دست هم نهادند و هم چون خودکشی کلاسیک دوگانه ی شیکاماتسو مونزامون (Chikamatsu Monzaemon)، نمایشنامه نویس سده ی هفدهم ژاپن، خود را به دریا سپردند. دازایی بعدها گفت که از جانب او احساس عاشقانه ای وجود نداشته است. اقدام به خودکشی، راه خشونت آمیز انتقام از خانواده بود و هم راهی رمانتیک با تانابه که حاضر به خودکشی با او بود، تنها برای انگیختن ِ حسادت ِ هاتسویو… دختر غرق شد، اما ماهی گیران دازایی را به وقت نجات دادند. روایت دیگری هم هست: مرد و زن جوان قرص خواب زیادی خورده و در ساحل، به انتظار مرگ دراز کشیده اند. ره گذران آن دو را زمانی می یابند که تانابه درگذشته است و او را نجات می دهند. هنوز یک سال هم از نخستین اقدام اش به خودکشی نگذشته بود. این روی داد (“جنایت نابخشودنی” –به قول ِ خودش) دازایی را تا پایان آرام نگذاشت و رها نکرد و هم چون سرطان، به شکل و لحن های گوناگون در نوشته هاش ریشه دواند تا که دست آخر تبدیل به شور ِ رام ناشدنی ِ دیوانه وار شد. پلیس او را دستگیر و بازجویی  و آزاد کرد. نتوانستند او را به قتل تانابه متهم کنند، اما این احساس که باعث مرگ فرد دیگری شده، او را رها نکرد. خود را قاتل نمی دانست، دزد می پنداشت: “من دزدم. جانی ِ بدنام. هنرمندان کسی را نمی کشند. هنرمندان دزد نیستند. گراز!” نفرت از خود، او را تبدیل به مازوخیست کرد و دل سوزی ِ گه گاهی ش نسبت به خود بیش تر باج سبیلی بود که به خود می داد. حتی به زمانی که احساس می کرد “درب و داغان” است و تاب ِ این همه رنج و درد را ندارد. خودکشی ِ ناموفق، هاتسویو را سوی او باز گرداند. در دسامبر ۱۹۳۰ ازدواج کردند. دوران ِ نوجوانی و هم راه ِ آن بسیاری چیزهای دیگر را پشت سر نهاد. تحصیل ِ ناتمام را دنبال نکرد. زمان ِ دانشجویی هم سر ِ کلاس حاضر نمی شد و بعدها معلوم شد که  یک جمله ی فرانسه هم نمی تواند بخواند. با شور آتشین ایده آلیستی به حزب کمونیست پیوست و بارها توسط پلیس به خاطر “ایده های خطرناک” دستگیر و بازجویی شد. بعد هم یک باره و بی هیچ توضیحی از سیاست و هر چه به آن مربوط بود، کناره گرفت. در لحظه می زیست و نوسان داشت. آن چه را صبح می پسندید و شاد می شد، شب نفرت انگیز و غیرقابل تحمل می دانست. “پیر نبود. بیست و پنج سال هم نداشت. با این همه بهترین توصیفی که از او می شد به دست داد “پیر مرد” بود. هر سالی که بر آدم ِ معمولی می گذرد برای او دو یا سه سال بود. دو بار خواسته بود خودکشی کند که موفق نشده بود.” این شرح در کتاب “دیگر انسانی نیست” آمده است. اندکی بعد در همان رمان می نویسد: “امسال بیست و هفت ساله می شوم. موهام خاکستری شده است. بیش تر مردم فکر می کنم بالای چهل سال دارم.” در بیست و هفت ساله گی از تحریریه ی روزنامه ی میکایو شیمبون (Mikayo Shimbun) تقاضای کار کرد که پذیرفته نشد. این بهانه شد برای خودکشی نوبت سوم. در “هشت چهره ی توکیو” نوشته است که چون شنا می دانست، خودکشی در دریا مشکل بود و تصمیم گرفت خود را حلق آویز کند. “شنیده ام که این راه ِ قاطعی است. اما این بار هم شکست بدی بود. دوباره به هوش آمدم. شاید گردن ام زیادی کلفت بود.” در همان سال ۱۹۳۵ جایزه ی ادبی آکوتاگاوا بنا نهاده شد. با تفاوت اندکی جایزه به او نرسید. هرگز این جایزه را دریافت نکرد و این هم دلیل ِ تازه ای بود برای دست زدن به خودکشی.                       این را در نامه به دوستان اش نوشت. هر شکستی – هر چند کوچک و اندک- و هر خراشی سبب می شد تا فکر کند اعتبار و شرف اش را از دست داده است. زناشوییش هم موفق نبود. از این خانه به آن خانه اسباب کشی می کردند. دعوا بود و نوش خواری فراوان. دازایی بهانه می آورد که زن اش در زمان شغل گیشا که داشت، با مردان بسیار به بستر رفته است. زن خود این را دیری پس از ازدواج به او گفته بود. دازایی در پاییز ۱۹۳۵ برای درمان به مرکز درمانی سل رفت. هاتسویو در همان درمان گاه با نقاشی که پس از خودکشی ناموفق بستری بود، آشنا شد و رابطه ی عاشقانه گرفت. گاه زندگی نامه ها چنان انباشته از ماجراهای غم انگیزند که خواننده از درد به خنده می افتد. شغل ِ معشوق ِ هاتسویو نفرت دازایی را بیش تر برمی انگیخت تا خود ِ رابطه ای که با زن اش داشت. این هم انگار نمادین بود. شوهر ِ سابق معشوقه اش تانابه نیز نقاش بود. در همه ی کتاب های دازایی آمده است که نقاشان، موجوداتی پست، کثیف و انباشته از رذالت اند. همه ی شخصیت های ضعیف، بی استعداد و بدجنس ِ رمان هاش، نقاش اند. خود را در شرایط ِ روحی ِ بد کاریکاتوریست می نامید. در رابطه ی هاتسویو با نقاش – منطقی یا نه-  جنبه هایی از رابطه ی خود با تانابه را می دید. در “دیگر انسانی نیست” نوشته است که زنان در زندگی ِ او برای فریب دادن و خیانت به او وجود داشتند. این که تانابه در خودکشی دوگانه هم راه با او مرده بود، به همان اندازه خیانت آمیز بود که به بستر رفتن هاتسویو با مردان بسیار، در پیش از ازدواج. “زنان مرا شکنجه و ریش خند می کردند. انگار که می خواستند به من تجاوز کنند. تنها وقتی کسی نبود و نمی دید مرا محکم در آغوش می گرفتند. چنان عمیق می خوابیدند که انگار مرده اند. کسی چه می داند؟ شاید زنان برای این زنده اند که بخوابند.” رابطه ش با هاتسویو خوب نشد. رابطه ی هاتسویو با نقاش هم به خورد. به نظر دازایی در “هشت چهره ی توکیو” اکنون این همسر ِ غمگین اش بود که به خودکشی می اندیشید: “به نظر تصمیم گرفته بود بمیرد.” و بعد چنین نظر می دهد: “وقتی چیزها غیرقابل تحمل می شد، همیشه به فکر مرگ می افتادم.” البته این حقیقت بود، اما حقیقتی که او به صراحت بیان نمی کرد. دازایی هرگز به مردن فکر نمی کرد. همه ی چیزها پیش از یاد ِ مرگ “غیرقابل تحمل” بود. وقتی به یاد اندوه می افتاد، “درب و داغان” بود. برای او خودکشی باید گونه ای قمار بوده باشد که فرد به تنهایی انجام می دهد و گاه نیز دونفره. با هاتسویو قرار گذاشت که از سر وفاداری با او بمیرد و هم زمان به چیز ِ دیگری می اندیشید: “ما با هم خواهیم مرد. خدا ما را خواهد بخشید. به سفر رفتیم. مثل برادر و خواهر. میناکامی (Minakami)، در بهار زیباترین است. (مارس ۱۹۳۷.) شب تصمیم گرفتیم در کوه خودکشی کنیم. تصمیم گرفتم نگذارم [هاتسویو] بمیرد و کاری کردم که موفق نشود. او زنده ماند. معجزه بود که خودم هم زنده ماندم. قرص خواب خورده بودیم.” قرص خواب! بر اساس یکی از گزارش های خودکشی دوگانه با تانابه اسید باربیتوریک مصرف شده بود. منظور دازایی این بار این بود که تلافی کند و به عکس خودکشی با تانابه خود بمیرد و هم راه اش زنده بماند؟ در هر حال بدون آشنایی به کار با دارو دست به این کار زد. این که از “معجزه” در زنده ماندن نام برده است، می تواند یکی از همان حالت های تحقیر خود باشد. احمق و نادان، شکست خورده، حتی در خودکشی… انگار دارد کاریکاتوری از خود می کشد. دوست داشت دلقک باشد. خود این را بارها نوشته است.

 برخی منابع :

زندگی و مرگ اوسامو دازایی / کوشیار پارسی

اوسامو دازایی… قدرت الله ذاکری… شماره ی ۴ مجله تجربه